‘Er is een Rotterdammer dood gegaan:’ Jim Postma, ook in Alblasserdam bekend van onder andere ‘Het Vrije Volk.’
Misschien zegt de naam Jim Postma u niets. Maar als ik Jim Postma de Journalist zeg, dan gaan er misschien toch wel een paar belletjes bij u rinkelen.
Op de Website Vandaag & Morgen, zijn website, staat een korte biografie van Jim Postma.
Jim Postma (Rotterdam, 29-02-1948) is samen met Geert-Jan Laan in 2008 de papieren weekkrant Rotterdam Vandaag & Morgen begonnen, later gevolgd een elektronische editie van dezelfde krant.
Beide initiatiefnemers werkten daarvoor jarenlang als onderzoeksjournalisten bij de toenmalige dagkrant Het Vrije Volk. Jim Postma werd in die tijd ook bekend van zijn dagelijkse rubriek ‘Stukgoed’, over de kleine dingen in het leven, die voor velen toch bijzonder belangrijk zijn. Zoals ‘normen en waarden’. In dit kader onderscheidt hij zich de laatste paar jaar in weekkranten als columnist en recensent in het Rotterdamse kunstwereldje.
Ooit begon hij in 1965 als jong journalist bij de dagkrant De Rotterdammer en vertrok daarna voor zeven jaar naar Afrika als correspondent, onder meer voor Radio 1 en 2. In de negentiger jaren, na het verlaten van het gefuseerde Het Vrije Volk begon Jim Postma met het maken van televisiedocumentaires. Een hele bekende, die hij samen maakte met fotograaf/filmer Paul Stolk, werd ‘Een rustige Jaarwisseling’ voor de NOS/NOB. (Waarderingscijfer 8.2 en met 2.4 miljoen kijkers).
Hieruit volgde de campagne voor jonge vuurwerkslachtoffers, ‘Je bent een rund als je met vuurwerk stunt’. Dit leidde in die tijd tot aanzienlijk minder slachtoffers.
Andere televisiedocumentaires van Jim Postma, onder meer gemaakt in Afrika en in Mongolië, werden uitgezonden via de VARA, EO, AVRO/TROS, de BRT en CNN.
Gaat er al een lichtje van herkenning branden?
Misschien zult u nu denken, maar waarom hier in Alblasserdam.net over Jim Postma geschreven? Welnu, ook in Alblasserdam waren er lezers van het Vrije Volk, die Jim’s stukken gelezen hebben en die nu misschien denken: Oh, bedoel je die Jim Postma van die rubriek ‘Stukgoed!’ Of herinnert u zich als bewoner van Alblasserdam nog die campagne in de vuurwerktijd over ‘Je bent een rund als je met vuurwerk stunt.’ Of misschien heeft u de TV-documentaires over Afrika en of Mongolie van Jim nog op uw netvlies staan, nu u dit leest…..
Geschiedenis van Het Vrije Volk in vogelvlucht.
Het Vrije Volk was een Nederlands sociaaldemocratisch dagblad. Het was de naoorlogse voortzetting van het socialistische dagblad Het Volk. Het verscheen voor het eerst legaal op 1 maart 1945 te Eindhoven. Naarmate de bevrijding van de rest van Nederland vorderde, verschenen er daarnaast vanaf april 1945 nog diverse uitgaven.
Het Vrije Volk bleef met verschillende uitgaven uitkomen tot 28 januari 1946, toen álle titels in Amsterdam onder één hoofdredactie en directie werden verenigd en landelijk een regionaal editiesysteem werd ingevoerd.
Het Vrije Volk, onderdeel van het sociaaldemocratische uitgeefconcern De Arbeiderspers, is in de periode rond 1956 de grootste krant van Nederland geweest. De krant had tijdens deze bloeiperiode meer dan 300 redacteuren/verslaggevers in dienst.
In 1958 liep het abonneebestand echter snel terug. Pogingen de krant te redden door de uitgave van een algemeen ochtendblad in 1960 mochten niet meer baten. De krant verdween, door gewijzigde eigendomsverhoudingen, in 1970 als landelijke krant uit de hoofdstad. Eind 1971 werd het resterende, grootste gedeelte van het randstedelijke Vrije Volk definitief een regionale krant, gericht op de 'thuisbasis' Rotterdam. Het Vrije Volk kampte inmiddels ook met een teruglopend en sterk vergrijzend abonneebestand. Men zei wel dat Het Vrije Volk niet werd opgezegd door de abonnee, maar door de nabestaanden van de abonnee. Op 30 maart 1991 verscheen het laatste nummer met de dagbladtitel Het Vrije Volk. In dat jaar fuseerde Het Vrije Volk met het Rotterdams Nieuwsblad tot het Rotterdams Dagblad. Die krant ging in 2005 weer op in het Algemeen Dagblad.
Uw columnist en Jim Postma.
Schrijver dezes, heeft vanwege een samenwerking met Jim in de laatste jaren, dierbare herinneringen aan Jim. Ik moet eerst eerlijk bekennen dat voordat ik met Jim ging samenwerken, ik niet wist wie hij was, maar sinds een paar jaar ben ik degene die de berichten van de website vandaagenmorgen.nl voor Jim Postma plaats, en dan leer je hem best wel goed kennen.
Ik kan hier in deze column met een aantal verhalen komen, maar dat doe ik niet. Ik had over al de door mij te plaatsen berichten iedere keer een heel uitgebreide mail-wisseling met Jim en daar wil ik u een beetje deelgenoot van maken. Niet van alle mailtjes, want die kunnen bijna een heel boek vullen, maar een bloemlezing. U leert Jim Postma, een icoon van de Rotterdamse Journalistiek dan op een bijzondere manier kennen.
Jim’s leven was 'stukjes schrijven'. Stukjes over alledaagse dingen, stukjes over cultuur en verslag doen over van alles en nog wat. De laatste jaren, toen ik hem meemaakte, maakte hij de prachtigste reportages, samen met onder andere fotografen Rinus Vuik en soms Wim de Boek onder andere over begrafenisplechtigheden van bekende Rotterdammers. Met een aantal van deze reportages dong hij onlangs ook nog mee naar een journalistieke prijs. Maar helaas, een ander ging er mee vandoor… Jim schreef zelf ook columns, en allerlei andere stukjes voor zijn website Rotterdam Vandaag & Morgen. Hij was ook een dichter, op zijn eigen en eigenwijze manier, wat vaak resulteerde in de mooiste, door hem 'kopstoten' genoemde poezie en proza.
Laten we beginnen op 1 januari van dit jaar 2019
Jim mailde me het volgende: Laat de leeuw in 2019 niet in zijn hesje staan! Namens het Koninklijk Huis en de ‘firma’ Vandaag & Morgen’ (Rotterdam Today and Tomorrow) www.vandaagenmorgen.nl U allen de ballen! Een gezond, liefdevol en gelukkig voorspoedig Nieuwe Jaar toegewenst. Tot Morgen. Jim Postma. -
Even later mailde Jim het volgende: Happy New Year, Hen! Maak hiervan maar opening nummer 2. Kop: 70.000 bij Erasmusbrug. Graag met een aantal leuke, feestelijke plaatjes. Laters, Jim. -
Ook kreeg ik van Jim om de paar dagen een aantal Columns van verschillende vaste columnisten door: Hierbij twee nieuwe columns van Ronald Sörensen. Neem als eerste maar ‘De stad is een bedrijf.’ De tweede kan dan mee aanstaande vrijdag. Laters, Jim. –
Op deze manier kreeg ik op een van de plaatsingsdagen: maandag, woensdag en vrijdag vaak een groot aantal mailtjes van Jim. Vaak meerdere over een artikel. Heel vaak schreef Jim zelf ook stukken. Artikelen over dingen in de stad die hem opvielen, of columns, die hij ook nog schreef en natuurlijk zijn befaamde kopstoten. Vaak werden de stukken die hij maakte geillustreerd door prachtige foto’s van huisfotograaf en vriend Rinus Vuik.
Om de complete mailwisseling met Jim Postma, die ik in de eerste paar weken van dit jaar van hem ontving door te lopen en te plaatsen is ondoenlijk, daarom hieronder het vervolg van deze bloemlezing.
Laat ik een mailtje van 7 januari erbij pakken: Hierbij als laatste voor vandaag de nieuwe opening, zie bovenstaande kop. De speech van directeur Sjarrelt Ex stuur ik je separaat. Die moet dus komen in zijn geheel onder het kopje “Speech” aan het einde van mijn verhaal. Daarna stuur ik je de foto’s van Wim de Boek met sommige bijschriften. De rest kan zonder of met een tekstje van jou. Tot zo, Jim. – De rest bleek een serie van nog 18 mailtjes te zijn, met correcties en foto’s van Wim de Boek dit keer. Wim was en is nog steeds, zeg maar de vaste invaller voor Rinus Vuik, die de laatste jaren, enkele maanden per jaar bij zijn vriendin in Siberië vertoefde.
Op 9 januari liet Jim zien dat hij ook een enorme dierenliefhebber was: Goedemorgen Hen, daar gaat’ie weer. Hierbij de verrassende nieuwe Kopstoot in het begin van dit jaar. Foto van de gansjes komt zo. Laters, Jim. – Hierover volgden dan ook nog een zestal mailtjes.
Jim had zich eind vorig jaar een keer vergist en daarover verscheen op 11 januari van dit jaar een pracht verhaal. In de email waar dit verhaal bij zat, verklapte hij echter niets over dit verhaal: We laten de opening zoals die is, nog maar staan tot aanstaande vrijdag. In plaats daarvan heb ik een alternatieve opening nummer 2 gemaakt met de kop daarboven in bijlage. Graag met de nodige illustratie, Hen. Was het dan al weer voor vandaag, ging weer lekker snel. Goed weekeinde. –
Jim was een kunst-liefhebber-journalist in hart en nieren. Dat bleek ook weer uit het volgende artikel waar hij op 14 januari de tekst voor schreef: Laatste topdrukte voor Pure Rubens. In de eerste mail aan mij hierover, schreef Jim: Goedemorgen Hen! We gaan een nieuwe opening maken over de laatste zeer drukke dag bij museum Boijmans van de expo Pure Rubens. Stuur je eerst alle foto’s en daarna verhaal. De eerst drie foto’s over drukte en zo spreken voor zich zelf. De rechter 887: Gastoptreden van zanger ‘Pyke’ in het hartje van de Pure Rubens expo. Rechts boven zijn schilderij over de lijkafname van Jezus Christus. (Foto: Wim de Boek). - Hierna volgden nog een vijftal mailtjes met foto’s van fotograaf Wim de Boek en door Jim gemaakte onderschriften. Dit resulteerde in het volgende artikel met 16 foto’s: Laatste-topdrukte-voor-pure-rubens
Bij het bovenstaande artikel stond tussen alle foto’s een foto van een schilderij van Rubens, waar Jim iets anders in zag. Hij had daar een mooie kopstoot over gemaakt. In een mail kondigde hij die kopstoot zo aan: De foto dus van het schilderij van Rubens olieverfwerk van de jongen krijgt in het grote verhaal alleen als bijschrift: Rubens 1632, gezicht van een jongen. Foto: Kajan Liu. In Kopstoot, om de verrassing groot te houden helemaal boven de bewust foto nog een keer, daaronder foto: Kajan Liu, maar verder geen bijschrift. De onderstaande tekst gaat het allemaal verklaren. Trouwens heb nog niets van je gehoord Hen. Alles goed en wel? Laters, Jim. – Dat was ook Jim, altijd even vragen hoe het ging!
Jim’s levensgezellin, de van oorsprong uit Tsjecho-Slowakije afkomstige dichteres Jana Beranová leverde ook vaak stukken voor de website RV&M, zoals op 16 januari over Jan Palach. Ook hier schreef Jim in een mailtje naar mij het volgende erbij: Ha, die Hen, goedemorgen! Op vriendelijk verzoek deze hedenochtend zo snel l mogeluijk graag plaatsen, als onze opening nummer 2. Laters, Jim. – Dit resulteerde in het prachtige verhaal van Jana wat u hier kunt lezen: Jan-Palach-50-jaar-geleden
Op zes februari moest er weer een mooi stuk met veel foto’s geplaatst worden. De foto’s waren van Wim de Boek, die uitermate precies en in samenwerking met Jim er ook de onderschriften bij gezocht had. In de eerste mail hierover schreef Jim: Is wellicht een beetje verwarrend Hen, maar hoop dat je eruit kan komen, met enkele correcties van mijn kant. Stuur ik later aan je door. Maak hiervan maar het nieuwe topje onder de kop: Martin Jonkers: ‘Old ‘Ridders’ never die. Komen nog meer foto’s, hoeven zeker niet allemaal mee. Maak jij maar een goede en verantwoorde keuze daarin met de bijbehorende bijschriften. Tekst volgt hierna (die ik als intro nog moet gaan aanpassen). Laters, Jim. – Uiteindelijk resulteerde dit ook weer in een prachtig artikel: Martin-Jonkers-old-ridders-never-die
Als we het toch over veel foto’s hebben, dan moeten we hier de fotoreportages van fotograaf Rinus Vuik even noemen, die samen met Jim de laatste jaren de mooiste reportages van prachtige foto’s heeft voorzien. Een mooi voorbeeld hiervan is dit artikel: Met-vol-gas-de-hemel-in-ger-sax-van-voorden-69
Jim zelf was heel trots op dit artikel over Rotterdammer Jan de Koning: Jan-de-Koning-68-overleden
Samen met mijn vrouw heb ik ook hartverwarmende herinneringen aan ons bezoek van afgelopen zomer aan Jim en Jana op hun buiten, in Zuidzijde op Goeree-Overflakkee, waar we allerhartelijkst ontvangen werden en heerlijk van hun gastvrijheid hebben genoten.
Jim’s gezondheid liet in de laatste jaren wel eens te wensen over. Dan kwam er weer een mailtje met een melding over zijn algehele gesteldheid, wat soms resulteerde in de vraag of ik er dan maar even alleen wat op wilde plaatsen, op Vandaag & Morgen. Maar Jim was een enorme doordouwer, meestal ging hij gewoon door, ondanks het feit dat hij zich beroerd voelde.
Jana en Jim waren de laatste jaren in hun huis in Rotterdam-Noord, vlakbij het Centraal station, rond de Kerst ook altijd de gastvrouw en gastheer op een door hen georganiseerde Kerst / Nieuwjaarsreceptie, waar ik veel andere medewerkers van de website Vandaag & Morgen in levende lijve heb ontmoet. Heel gezellige bijeenkomsten waren dat. Helemaal in Jim’s stijl.
Maar toen kwam het weekend van 10 februari in zicht.
Op vrijdag 8 februari moest een bericht over Evelyn Taocheng Wang, winnaar van de Dolf Henkes Prijs 2019 worden geplaatst. Het mailtje wat hierbij hoorde bevatte de volgende tekst: Neem dezze maaer mee als het nieuwe topjhe. Evelyn Wang winnnaar Dolf Henkes Prjs 2019. Zozials je aan mijn vele tikfouten ziet.li gik in delappenmaand, Met groorts griep en pijn aan borst. Ga morgenmiddag naar mijn huisarts. Ik hiou het buij het minimale Hen! Succes, Laters,
Hierna volgden nog zes mailtjes over door mij te plaatsen artikeltjes. En dan kwam om half twee deze vrijdag dit mailtje over een artikel wat ik net geplaatst had, maar waar nog iets in gecorrigeerd moest worden: Nog even een correctie Hen. Niet café Arie, maar bij café DE Postbank schaakte hij (Adri) met zijn gebroken poot. Wwelllicht kan deze er dan nog bij. Laters, Jim.
Dit zou het laatste zijn wat ik van Jim kreeg.
Maandagochtend 11 februari vroeg, belde Jana met de melding ‘Jim is dood!’
In de loop van die ochtend ontving ik nog dit mailtje van Jana: Hennie, Jim is vannacht overleden, was al een paar dagen niet lekker. Laat de site vandaag. Voor woensdag maak ik er een bericht over. Ik ben nu tot niets in staat. Jana.
Nog steeds denk ik dagelijks aan Jim. Hij was trouwens de enige die mij ooit 'Hen' genoemd heeft.....
Jim Postma, reus van journalistiek Rotterdam. Ik hoop dat je het naar je zin hebt daar op de journalistieke jachtvelden…….
‘Laters.’
Kijkt u vooral eens op Rotterdam Vandaag & Morgen, een dijk van een website met inmiddels een enorm archief aan de prachtigste verhalen.
Nb. Jim wilde altijd veel foto's bij zijn artikelen. Als hommage aan Jim heb ik bij het verslag van zijn crematie alle foto's geplaatst die ik doorgekregen had, met dank aan Wim de Boek die de foto's gemaakt had en veel moeite had gedaan om alle namen van de mensen op de foto's te achterhalen.
Foto's geplaatst in dit verhaal © Rinus Vuik. (Met hartelijke dank)
Bron video hieronder: Cineac Pietje Bell - Jim Postma over Rotterdamse kranten.
Hieronder nog een ander voorbeeld van het werk van Jim Postma: 'Een rustige Jaarwisseling':
In het bijschrift bij deze video uit 1992 staat onder meer: 'Een rustige jaarwisseling geeft niet alleen een alarmerend beeld van de zinloze gevolgen van vuurwerk. De makers Jim Postma, Paul Stolk en Oscar van der Kroon laten vooral ook zien hoe groot de aantrekkingskracht van vuurwerk op jongeren is. Want een jaar na de rampzalige nacht kondigen de jongens aan opnieuw met vuurwerk aan de slag te gaan. In de uitzending is te zien hoe Henk en Maurice daar nu op terugkijken.' (Ook de andere delen van deze NPS-documentaire zijn via youtube te bekijken.)
Column nummer 56 van uw columnist.
