Ons aan de WET houden of op de barricade?
ALBLASSERDAM - Een wethouder op de barricade, ziet u het voor zich? Ook al ben ik een kind uit de jaren 70 en 80, veel ervaring met demonstreren heb ik niet. Op woensdag 26 maart ben ik als wethouder financiën van Alblasserdam afgereisd naar Den Haag om toehoorder te zijn bij een 2e Kamercommissie. Deze commissie voerde een debat over de gemeentelijke financiën, specifiek over het naderende ravijnjaar. Met 200 andere wethouders gaf het ons wel het gevoel alsof we op de barricade stonden. Zeker de NRC krantenkop over ‘sissende’ wethouders in het publiek versterkte dit gevoel.
Eerder heb ik u al verteld over het ravijnjaar 2026 en wat dit betekent als gemeente minder inkomsten vanuit het Rijk krijgen. Dit terwijl de kosten op verschillende vlakken wel oplopen, vooral bij de Jeugdzorg en de WMO (dagopvang en huishoudelijke hulp) gaat het snel. Voor onze gemeente zien we naar schatting een structureel gat van jaarlijks 3,5 miljoen in onze begroting voor 2026 dat oploopt tot 5 miljoen in 2029. Een tekort dat wij niet zo maar kunnen opvangen.
Als gemeente vinden wij het prima én belangrijk om wettelijke taken in opdracht van het Rijk uit te voeren. Daar hoort dan echter wel het bijbehorende geld bij. De mooie barricade kreet: “Geen taken zonder knaken” sluit daar prachtig bij aan.
Maar wat zijn nu de gevolgen als dat niet gebeurt? Als het Rijk het benodigde geld niet (voldoende) kan geven? Kunnen wij zomaar bepalen dat iemand de hulp niet krijgt waar hij of zij wettelijk wel recht op heeft? Dat is lastig. Daarnaast willen we de zorgvragers ook echt lokaal helpen. Dus de barricade benadering kent zijn grenzen, we zijn en blijven tenslotte verantwoordelijk voor het besturen van ons dorp en voor onze inwoners.
Als college bewandelen we momenteel 2 sporen.
Via het landelijke 1e spoor staan we volledig achter de aanpak van de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten). Die hebben het Rijk een ultimatum gegeven tot 15 april om lokale gemeenten voor minimaal de jeugdzorg ook echt het geld te geven dat nodig is. Zo niet dan volgt een rechtszaak. Daarnaast voert de VNG ook de onderhandeling over de andere veroorzakers van het ravijnjaar. Natuurlijk hopen wij dat dit 1e spoor gaat leiden tot meer inkomsten vanuit het Rijk voor onze gemeente. Mijn gesprekken met tweede Kamerleden op de 26e waren dus ook gericht om dit voor elkaar te krijgen.
Maar er is een grote kans dat dit niet helemaal gaat lukken. Ook bij minder inkomsten zijn we als gemeente verplicht een sluitende begroting voor te leggen aan de Provincie. Dit betekent dat we nu al rekening moeten houden met een scenario waarbij de toelage vanuit het Rijk niet voldoende is. Om dit voor elkaar te krijgen volgen we dus ook een 2e spoor.
Het 2e spoor komt neer op een pakket met daarin bezuinigingen op subsidies, vermindering van regionale bijdragen, lastenverzwaring voor inwoners en minder investeringen in toekomstige projecten. Dit allemaal met het doel de uitgaven en inkomsten van onze gemeente voor de komende jaren in balans te krijgen zoals we wettelijk verplicht zijn. Er ligt nu een voorstel vanuit het college bij de raad voor een pakket van 4,5 miljoen bezuinigingen.
Als college zijn we in maart begonnen om met al onze grote lokale en regionale partners het gesprek te voeren over de impact van deze bezuinigingen en hoe zij hierbij kunnen meedenken. Op dinsdag 8 april heeft het college aan de raad een terugkoppeling gegeven over deze gesprekken. We wilden daarbij vooral inzoomen op de effecten van de voorgestelde maatregelen. Ook voor u als inwoner komen er voor de zomervakantie nog momenten om in te spreken bij de raad over de bezuinigingen De eerste mogelijkheid hiertoe is 6 mei.
Tot eind mei zal het spannend blijven of er vanuit het Rijk nog concessies gedaan gaan worden. Zo niet, dan zal tijdens de perspectiefnota behandeling van 8 juli de raad zich moeten uitspreken over het bezuinigingenpakket. Dat zal uiteindelijk in november ter besluitvorming bij de Begrotingsraad voorliggen.
Voorafgaand aan het besluit van november zal ik u, weer via deze column, bijpraten over het gekozen spoor en de effecten voor Alblasserdam.
Ramon Pardo Kruidenier
Wethouder
Bron foto: Gemeente Alblasserdam.
-S.jpg)
