Ambitieuze gebiedsstrategie voor Smart Delta Drechtsteden

02 juni 2022 • 08:14
Ambitieuze gebiedsstrategie voor Smart Delta Drechtsteden

DRECHTSTEDEN - Hoe kan het Drechtstedengebied aantrekkelijker en beter worden voor wonen, werken en recreëren? Die vraag kregen de gerenommeerde architecten Adriaan Geuze (West8) en Francine Houben (Mecanoo) op hun bordje. In hun toekomstbeeld, die zij in opdracht van de Economic Development Board (EDB) en de de zeven Drechtsteden opstelden halen ze stevig de bezem door het gebied én voegen ze veel toe.

De regio Drechtsteden wil groeien en energieneutraal worden. De ambitie om 25.000 woningen te bouwen, 30.000 nieuwe banen te creëren en het inwonertal te laten stijgen naar meer dan 300.000 betekent eveneens dat ruimte steeds schaarser wordt. Geuze en Houben formuleerden een aantal pijlers, waarmee onder meer de samenwerkingsverbanden Smart Delta Drechtsteden en Economic Development Board aan de slag kunnen.

Maak clusters van bedrijven met scholen
Geuze, een geboren Dordtenaar, vindt dat de Drechtsteden bijvoorbeeld op het gebied van bedrijvigheid snel grote stappen moeten nemen, naar het voorbeeld van Brainport Eindhoven. Honderden bedrijven werken daar samen én scholen leiden het personeel van de toekomst op. De Drechtsteden, met een lange geschiedenis in de maritieme industrie, kan dit ook (meer) oppakken, vindt Geuze. Vliegtuigbouwer Fokker in Papendrecht begint daar al mee. "De samenwerking tussen bedrijven kan echt beter. Denk aan een vier- of vijftal campusachtige clusters van bedrijven, rond onder meer Fokker, Boskalis en Van Leeuwen Buizen. Daar hoort bij dat er scholen zijn op allerlei niveaus. Die link met het leren is zo belangrijk."

Houben ziet ook de noodzaak daarvan: "Ik heb kleinkinderen in Dordrecht. Zij willen daar heel graag blijven wonen. Daarom is het zo belangrijk om opleidingen op allerlei niveaus en werk aan elkaar te koppelen en daarbij te zorgen voor goede woongebieden. Je moet voorbereid zijn op de toekomst én de jeugd van de toekomst. Ik merk dat de wil er is, bijvoorbeeld de samenwerking tussen onderwijs, overheid en bedrijven via de EDB kunnen andere regio’s een voorbeeld aan nemen. Je voelt als het ware de energie in de Drechtsteden. De regio is heel ondernemend, maar ook een beetje bescheiden. Die ‘branding’ mag beter worden aangepakt. Met Smart Delta Drechtsteden als merk hebben we dit steeds beter op orde. Dordrecht heeft bijvoorbeeld een van de mooiste binnensteden van Nederland."

Pas het verkeer aan op de tijdsgeest
Geuze ziet de Drechtsteden als een gebied dat niet meer overeenstemt met de tijdsgeest. De snelwegen en het spoor dat het gebied in delen door midden klieft, zijn wat hem betreft een exponent uit het verleden en in deze tijd meer een sta-in-de-weg. "De A16, A15 en het rangeerterrein Kijfhoek fragmenteren het gebied. Het zijn enorme barrières. De A15 snijdt dwars door gemeenschappen. De mooiste plekken langs het water van de Beneden Merwede bij Hardinxveld zijn daarvoor vergeven."

Die A15, vindt Geuze, zou je als het ware moeten ‘oppakken’ en verplaatsen richting de Betuwelijn. Dat plan is niet nieuw, maar onder meer vanwege de torenhoge kosten al eens afgeschoten. "De A15 verbreden en de dijk verhogen is goedkoper dan de weg verleggen, maar je zou ook naar het hele gebied tussen Dordrecht en Gorinchem kunnen kijken en daarbij ook de treinsporen meenemen."

Houben voelt dat ook zo: "Als ik onaardig ben, Dordrecht en omgeving zien er op het eerste gezicht uit als één groot bedrijventerrein, terwijl het juist een enorm mooi gebied is. Dat komt vooral doordat in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw infrastructuur door het gebied is gegooid, met onder meer de A15 en A16. De Drechtsteden zijn enorm auto georiënteerd, terwijl dat niet meer van deze tijd is. In bijvoorbeeld Rotterdam wordt al veel meer werk gemaakt van alternatieven als deelvervoer."

Gebruik beter het water en de kades
Geuze en Houben zien de gedeeltelijke ondertunneling van de A16 én het ondergronds brengen van het goederenspoor als een prachtige mogelijkheid om de Drechtsteden een impuls te geven. Zwijndrecht zou zo een nieuw stadshart kunnen krijgen, met bedrijven, scholen en een groene omgeving voor de inwoners. Ook zou het contact met de rivier kunnen worden verbeterd. Als Geuze ergens kansen voor ziet dan is dat alles rond het water in de Drechtsteden. "De Waterbus is gekomen en iedereen wil erbij horen. Daar zit nog veel groei in", zegt hij. "Langs het water kunnen veel meer voorzieningen komen zoals plekken waar je goed kunt eten. Kades met een combinatie van werk, fietsverbindingen, de waterbus en voorzieningen zijn de plekken van de toekomst."

Houben denkt dat het gebied met een aantal veranderingen veel aantrekkelijker wordt. "Denk aan meer vervoer over de rivier en de aanleg van fietssnelwegen. Fijn kunnen fietsen is namelijk enorm belangrijk voor mensen om ergens prettig te kunnen wonen." Met de MerwedeLingelijn ("een fantastische spoorlijn") zou in haar ogen veel kunnen worden bereikt als deze een betere verbinding krijgt met de waterbus. "Als je de waterbus kan koppelen aan een treinstation en goede fietsverbindingen hebt, wordt het steeds leuker om in zo'n gebied te reizen."

Maak natuur toegankelijker voor recreatie
Het water, de rivieren, staat in de nieuwe kijk op het gebied centraal. Neem het Drierivierenpunt. Volgens Houben kan dat ‘de ronde van de Drechtsteden’ worden, met verbeterde waterverbindingen en wellicht fiets- en wandelbruggen tussen de verschillende oevers. "Ook de Biesbosch is vanuit Dordrecht niet goed toegankelijk. Dat kan echt beter", zegt Houben.

Geuze wijst eveneens op het belang van natuur en recreatie. "Het verhaal van de toekomst moet namelijk geen Ruhrgebied worden." Hij verbaast zich erover dat in de waterrijke Drechtsteden het op veel mooie plekken moeilijk is om daadwerkelijk bij het water te komen. Dat zou in zijn ogen niet zo moeten blijven. "Het water is nu soms heel erg achter de oevers. In onze visie komt er een goede entree tot nationaal park de Biesbosch, waar je kunt wandelen en fietsen en voldoende terrasjes hebt, maar wel met respect voor de natuur. Gezond wonen en werken wordt namelijk in de toekomst nog belangrijker.’’

Bij oplevering van de Verbindende Gebiedsstrategie bleken opdrachtgevers Sjoerd Vollebregt (voorzitter EDB) en burgemeester Paans namens Smart Delta Drechtsteden ook enthousiast. Vollebregt: "Met het team van Smart Delta zullen we samen optrekken om deze plannen stapsgewijs uit te voeren. De potentie van het gebied is te groot om deze toekomstplannen in de bureaula te schuiven." Paans vult aan: "We zijn inwoner van deze prachtige delta. We zijn het aan onszelf verplicht om trots te zijn op onze bijzondere regio."

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.